طراحی آزمون عملکردی ویژه فرهنگیان و دانشجو معلمان

 آزمون‌های کتبی یا به اصطلاح آزمون‌های مداد و کاغذی عمدتاً برای اندازه‌گیری هدف‌های آموزشی حوزه شناختی، شامل هدف‌های دانش، فهمیدن، به‌کاربستن، تحلیل، ترکیب و ارزشیابی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آزمون‌های کتبی شهرت بسیاری دارند، ولی از آنجا که استفاده از این آزمون‌ها به تنهایی برای سنجش شایستگی کافی نیست، باید از تدابیر دیگری بهره گرفت که از جمله آن‌ها، راهکار استفاده از روش آزمون عملکردی است. با استفاده از آزمون عملکردی، بهتر می‌توان فرایندها و فراورده‌های یادگیری در حوزه آموزش مبتنی بر شایستگی را سنجید. در این آزمون‌، فراورده‌های یادگیری دانش‌آموزان به‌طور مستقیم سنجش می‌شوند. در گذشته استفاده از فنون ارزشیابی عملکردی برای سنجش فرایندها و فراورده‌های یادگیری چندان معمول نبود، اما اخیراً که آموزش مبتنی بر شایستگی در کشور پا گرفته است، برای رشد و نمو این نهال استفاده از شیوه‌های سنجش و اندازه‌گیری می‌باید مورد توجه جدی قرار گیرد.  

آزمون‌های عملکردی با مهارت سر و کار دارند. ساکس (1997) در مورد این آزمون‌ها می‌گوید: آزمون‌های عملکردی از آزمون‌شونده می‌خواهند تا با انجام نوعی رفتار اقدام کند، نه اینکه ‌صرفاً سؤال‌هایی را جواب دهد. یا در تعریف دیگر، آن دسته از وسایل سنجش که می‌کوشند بسنجند که چگونه کسی می‌تواند کاری را انجام دهد، غالباً آزمون عملکردی نام دارند. در حالی که آن دسته از وسایل اندازه‌گیری که می‌کوشند دامنه صحت دانش شخص را بسنجند، معمولاً آزمون کتبی نامیده می‌شوند.

انواع آزمون‌های عملکردی عبارت‌اند از: آزمون شناسایی، آزمون کتبی عملکردی، انجام عملکرد در موقعیت شبیه‌سازی‌شده، نمونه کار، فهرست وارسی (چک‌لیست)، مقیاس درجه‌بندی، واقعه‌نگاری، پوشه کار، و سنجش 360 درجه.