مداخلات و تکنیک های شناختی رفتاری در اختلال اضطراب، وسواس و ترس ویژه فرهنگیان و دانشجو معلمان

تعریف رفتار درمانی شناختی

رفتار درمانی شناختی نوعی روش روان‌درمانی است که تمرکزش بر تأثیر باور‌ها، تفکرات و نگرش‌های فرد بر احساسات و رفتار‌های اوست. هدف از رفتار درمانی شناختی این است که به شما آموزش دهد چگونه در طول زندگی‌تان فعالانه با مشکلات یا اتفاقات مختلف مواجه شوید و آن‌ها را پشت سر بگذارید.

یکی از اساسی‌ترین اصول رفتار درمانی شناختی این است که افکار غیرواقعی و غیرمنطقی و دقیق‌تر بگوییم افکار تحریف‌شده‌ی شما، باعث ایجاد ناراحتی و رفتار‌های دردرسرساز می‌شوند. در عوض با تفکرات معقول و مبتنی بر واقعیت‌های عینی زندگی، می‌توانید نه تنها اختلالاتی مانند افسردگی و اضطراب را از خود دور کنید، بلکه در سخت‌ترین چالش‌های زندگی واکنش مناسب نشان دهید.

اقدامات در رفتار درمانی شناختی

 مشاهده مشکلات از چشم‌انداز‌ها و زوایای دیگر

v توقف فاجعه‌آمیز دیدن امور (در این حالت مراجعه‌کننده، بدترین اتفاقات ممکن را تصور می‌کند

 v شناخت واقعیت امور (آیا آن چیزی که ما فکر می‌کنیم واقعاً درست است؟

v اصلاح افکار به شکلی که به واقعیت نزدیک‌تر باشند

 v بررسی اعتبار و سودمندی یک فکر خا

 v شناسایی و اصلاح باور‌های تحریف‌شده

 v افزایش آگاهی نسبت به احساسات و خلق‌وخو

 v خاطره‌نویسی شناختی-رفتار

v قرار گرفتن در معرض چیز‌هایی که از آن می‌ترسید (به طور تدریجی)

 v توقف ذهن‌خوانی

 v اجتناب از تعمیم کلی و جلوگیری از فکر «یا همه یا هیچ

v جلوگیری از شخصی‌سازی امور و توقف سرزنش خود و دیگران

v توصیف، پذیرش و درک به جای قضاوت کردن.

چه کیس‌هایی مناسب CBT نیستند؟

• زوال عقل و مشکلات حافظه

• شخصیت‌های جامعه ستیز به دلیل تعارض

• مسمومیت دارویی

• بیماری‌های مزمن

موضوعات کلیدی در مداخلات شناختی رفتاری

• اختلال اضطراب (Anxiety Disorders):

ویژگی‌ها: نگرانی مفرط و غیرمنطقی که بر عملکرد روزانه تأثیر می‌گذارد.

مداخلات CBT:

بازسازی شناختی: تغییر افکار منفی و غیرواقع‌بینانه.

تکنیک‌های مواجهه: قرارگیری تدریجی در شرایطی که اضطراب را برمی‌انگیزند.

آموزش آرام‌سازی: کاهش تنش عضلانی و فیزیکی.

• اختلال وسواس فکری-عملی (OCD):

ویژگی‌ها: افکار تکرارشونده و غیرقابل کنترل (وسواس) و رفتارهای اجباری برای کاهش اضطراب.

مداخلات CBT:

پیشگیری از پاسخ (ERP): جلوگیری از انجام رفتارهای اجباری هنگام مواجهه با وسواس.

شناخت تحریف‌های فکری: شناسایی افکار کمال‌گرایانه یا فاجعه‌بار.

آموزش کنترل محرک‌ها: کاهش حساسیت به عوامل برانگیزاننده وسواس.

• اختلال ترس (Phobias):

ویژگی‌ها: ترس شدید و غیرمنطقی از یک شیء، موقعیت یا فعالیت خاص.

مداخلات CBT:

مواجهه تدریجی: روبرو شدن با عامل ترس به‌صورت مرحله‌ای.

تصور هدایت‌شده: تصور کردن موقعیت ترسناک برای کاهش اضطراب.

آموزش خودآگاهی: شناسایی و تعدیل پاسخ‌های هیجانی.

سرفصل‌ها

نحوه فرایند ABC

به چالش کشیدن باور‌های خودایند در موقعیت

یافتن باور هسته ایزو‌بنیادین

کشف ذهنیت‌های طرحواره‌ای

شناسایی طرحواره‌ها

یافتن خطا‌های شناختی هر طرحواره

نوشتن افکار واقعی و غیر واقع

شواهد تأیید‌کننده و رد‌کننده هر موقعیت

نوشتن افکار جایگزین و صحیح

انواع خطا‌های شناختی در هر موقعیت

مزایای شرکت در وبینار

یادگیری ابزارهای عملی و تکنیک‌های جدید.

افزایش دانش روان‌شناختی درباره اختلالات اضطرابی.

استفاده از تجربه‌های متخصصان برای بهبود زندگی شخصی یا حرفه‌ای.

نتیجه‌گیری

مداخلات شناختی رفتاری در مدیریت اختلالات اضطراب، وسواس و ترس به افراد کمک می‌کند تا با تغییر الگوهای ناسالم فکری و رفتاری، کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. وبینارهایی در این زمینه، فرصتی عالی برای یادگیری مهارت‌های مؤثر و بهره‌گیری از تجربیات متخصصان حوزه روان‌شناسی است.